Za to do najpiękniejszego na świecie Starego Miasta, absolutnie niezwykłego miejsca nie mogliśmy trafić. Pierwsza próba dotarcia do Old Town skończyła się zwiedzaniem portu, bo szukając uliczek, poszliśmy w innym kierunku. Po kilku dniach podjęliśmy więc drugą próbę, ale wysiedliśmy na złym przystanku i zamiast wejść bramą do miasta, my przez przypadek weszliśmy do fosy okalającej mury obronne starówki. To był już późny wieczór i nikt z nas nie podejrzewał, że fosa jest pułapką. Wydawało nam się, że musi być jakieś wejście do miasta. Ale nic z tego. Wejścia były, ale mostami prowadzącymi do czterech bram, które oglądaliśmy z dołu. Na zdjęciu fosa w dzień.
Lecieliśmy przez cztery kilometry z obłędem w oczach, ciesząc się, że żar nie leje się z nieba, tylko zmrok już zapadł i przynajmniej nie pomrzemy tak zaraz z wysuszenia. Po drodze nie spotkaliśmy żadnych ludzi, żadnej cywilizacji, tylko średniowieczne bardzo wysokie mury, bujną roślinność i duchy przeszłości. Trzymała nas nadzieja, że są jakieś granice tych zabytków i w końcu wejdziemy do miasta. Weszliśmy, ale stan wyczerpania i noc nie pozwalały na zwiedzanie. Nigdy nie myślałam, że Stare Miasto może być tak wielkie.
Za trzecim razem udało nam się trafić i zachwycić urodą tego miejsca. To naprawdę niezwykły zabytek i trzeba tam spędzić kilka godzin, by poczuć jego klimat. Najlepiej być tam o różnych porach dnia.
Podobnie koniecznie trzeba zobaczyć Symi.
To wyspa znajdująca się niedaleko Rodos. Jest chyba jeszcze bardziej malownicza, niż Santorini, tylko domki ma kolorowe. Wygląda przepięknie, a spacer pustymi uliczkami (a właściwie schodami) na samą górę zostawia niezwykłe wspomnienie. Droga na górę nazywa się Kali Strata, czyli Dobra Droga. Każdy kto ją przeszedł zrozumie poczucie humoru, tych co ją tak kiedyś nazwali. Ale warto, bo widoki z góry są zachwycające.

Na wyspie kiedyś mieszkali szkutnicy i poławiacze gąbek. Dziś rdzennych mieszkańców coraz mniej, ale Symi nadal przyciąga swoją urodą. I zapada w pamięć.
W Grecji byłam wielokrotnie, ale nigdzie nie widziałam w takim natężeniu charakterystycznego sposobu wykorzystywania kamieni, do tworzenia posadzki.

Dwadzieścia lat temu, po pierwszym w życiu greckim urlopie nabrałam przekonania, że Grecy to przesympatyczni ludzie. Byli uprzejmi, otwarci i bardzo życzliwi. Kiedy mówiłam, że jestem Polką ich przyjazne nastawienie wyraźnie rosło. Bardzo podobało mi się, że nie byli nachalni i mocno  zapamiętałam ich życzliwość wobec turystów. To wszystko zostało w mojej głowie i kiedy przychodziło decydować dokąd pojedziemy w kolejnym roku, Grecja często wygrywała z konkurencją. Tym bardziej, że tu naprawdę jest co zwiedzać, a kuchnia grecka to poezja na talerzu. Pokus jest bardzo wiele.

Ale dwadzieścia lat to szmat czasu i jak pokazują moje tegoroczne doświadczenia albo Grecy się zmienili, albo Rodos ma jakiś specyficzny klimat i ludzie tu jednak inni.

Scena pierwsza. Jest poranek i postanawiamy pojechać do term w Kalithei,
następnej miejscowości na turystycznej trasie Rodos – Faliraki. To zabytkowe spa, które pełniło tę role już w starożytności. Jedziemy komunikacją miejską, w której o tej godzinie są właściwie sami turyści. Mamy do przejechania kilka przystanków, ale nie wiemy ile, bo to pierwsza nasza wycieczka, informacji o liczbie przystanków nigdzie nie ma, a z Internetu nic się nie dowiemy, bo go nie mamy. Dlatego moja przyjaciółka idzie do kierowcy i pyta, czy to już termy? Kierowca coś mówi po grecku.  Przystanki są co kilkaset metrów i na każdym wsiadają turyści. I każdy idzie do kierowcy i pyta o to samo, więc koło jego stanowiska stoi już grupa kilku delegatów wysłanych po informację. Po dziesiątym przystanku kierowca odwraca się do nich i rozdziawiając szeroko usta znowu mówi coś po grecku. Tyle, że mówienie dużymi literami i W Y R A Ź N I E niewiele zmienia. Tylko ludzie dostali komunikat, że on jest wkurzony. Więc wracają do swoich podgrupek urażeni. I wtedy autobus się zatrzymuje na przystanku, a przez mikrofon pan kierowca wrzeszczy „Kalithea beach, Kalithea beach, Kalithea beach…. Prawie wszyscy w popłochu wysiadają, a on wrzeszczy dalej.

Albo inna scenka z komunikacji miejskiej. Jest niedzielny wieczór, który chcemy spędzić na starówce Rodos. Autobus zazwyczaj pusty, teraz podjeżdża na przystanek załadowany po brzegi, ale kierowca otwiera drzwi, więc wsiadamy zgodnie z przyjętym tu zwyczajem przednim wejściem i płacimy za bilety. Nie ma mowy, by przejść dalej, więc stoimy tak blisko siebie, że bliżej się nie da. Kierowca rusza, by po przejechaniu trzystu metrów zjechać na pobocze i zatrzymać pojazd. Otwiera drzwi i wstaje ze swojego miejsca. Wypycha nas na zewnątrz, powtarzając tonem bardziej niż zdecydowanym „out, out”.  Nie ma sorry, nie ma please.  Właściwie wypycha około dziesięciu osób na zewnątrz, by wskazać im następne środkowe i tylne wejście do pojazdu wypełnionego po brzegi ludźmi. Drugi raz wciskamy się do środka. Wszędzie słychać wielojęzyczną gulgotaninę oburzonych pasażerów.
Nie mogłam uwierzyć, że to się dzieje w Grecji, bo bardzo odstawało od moich wspomnień. Dwa dni później, podczas zorganizowanej przez naszego tour-operatora wycieczki, lokalna przewodniczka opowiada nam o frustracji Greków spowodowanej kryzysem i ich obecnym ciężkim życiu.

Tyle, że turystom, z których oni żyją, w niczym ta świadomość nie pomaga.

Bardzo się zmieniło na niekorzyść zachowanie wobec potencjalnych klientów restauracji. Grecy zawsze zachęcali, by skorzystać z ich oferty i to jest naturalne. Ale w ciągu naszego pobytu zostaliśmy kilkakrotnie naciągnięci, by nie powiedzieć oszukani przez obsługę. Wygląda to mniej więcej tak: obok dużej tablicy z wymalowaną nazwą i ceną drinka lub potrawy (w zależności od pory dnia) stoi zachęcacz, który zaprasza klientów do środka restauracji. Za pierwszym razem mało czujni daliśmy się nabrać, na te podchody. Był wieczór, byliśmy potwornie zmęczeni dodatkowym bardzo długim spacerem i każdy z nas marzył, by po prostu usiąść. Skorzystaliśmy z takiego zaproszenia. Zamówiliśmy sok, kawę, wino i piwo. Każdy z nas myślał o szklance lub kieliszku wybranego napoju. Moja czujna przyjaciółka dostała karafkę wina – trzykrotnie prosiła kelnera, by dostać jeden kieliszek, kolega, zamiast szklanki dostał wiadro piwa (i odpowiednią cenę na rachunku), a ja dostałam wynik wolnej interpretacji soku, czyli mix świeżych owoców z lodem, a sądząc po cenie  owoce były  z rajskiego drzewa. Stan osłupienia przy płaceniu rachunku spowodował u nas nieustanną czujność i gotowość do rejterady, kiedy tylko kelner pojawia się z czymś nad wyraz podejrzanym, czyli odbiegającym od znanego standardu. Dlatego mimo informacji na tablicach, mimo zapewnień zachęcacza, trzeba sprawdzać ceny w menu i koniecznie interweniować w razie próby naciągnięcia. Różnice są spore i mogą być bolesne. Kilka dni po pierwszej lekcji, na rodyjskiej starówce szukaliśmy kawy w rozsądnej cenie i ładnym miejscu. W końcu w jednej z kawiarenek zapytany o cenę zapraszający pan, powiedział, że trzy euro za frappe.
Usiedliśmy. Po chwili podbiegł pan kelner, by przyjąć zamówienie. I kiedy pojawił się z naszymi kawami, wyjątkowo obfitymi, z lodami, bitą śmietaną zamiast kawowej piany i zupełnie nie przypominającymi tego, co nam codziennie podawano w innych miejscach,  zareagowaliśmy natychmiast. Zapytany o cenę tego, co nam przyniósł, pan kelner (który nagle wyglądał , jakby do trzech nie umiał zliczyć) zrobił zdziwioną minę i oznajmił, że to kosztuje prawie trzy razy więcej. Potem, widząc nasze wzburzenie i chęć opuszczenia lokalu przeprosił i poprosił, byśmy wypili to, co nam podał. Ale przeżycie było mało sympatyczne, a przygotowana kawa diabelnie kaloryczna i słodka. Nie pisałabym o tym, gdyby nie fakt, że podobne historie przeżyłam w czasie tego pobytu kilka razy. Zawsze w miejscach obleganych przez cudzoziemców. Trudno oprzeć się wrażeniu, że coś  się zmieniło w stosunku Greków do turystów.

I na koniec jeszcze jedna refleksja odbiorcy turystycznej oferty. Tym razem, o tym co przez lata się nie zmieniło. Nadal w większości tawern i lokali nie ma menu w języku polskim. Dwadzieścia lat temu nie dziwiło, dziś nie mogę uwierzyć, że choć Polacy najtłumniej odwiedzają greckie Rodos (świeże dane od przewodniczki), w żadnym lokalu nie widziałam menu po polsku, a szukałam wszędzie tam, gdzie leżały menu w obcych językach. Na zdjęciu przykład. Widać kilka, ale pod ostatnim leżały kolejne inne. Było razem kilkanaście wersji, Bez polskiej.
Zachęcaczom, którzy wobec polskich turystów stosują różne techniki, od „dzień dobry”, po wykrzykiwanie nazwisk polskiej reprezentacji w piłkę nożną rzednie mina, kiedy pokazuję ten fakt. A potem mówię, że skoro nie ma po polsku, to znaczy, że mnie tu nie chcą obsługiwać. I co z tego, że Milik, i że Lewandowski? - pytam. Menu zrób po polsku, to ja przyjdę do was.

Przyszło mi dzisiaj do głowy, że z Grekami jest jak z rozpuszczonym jedynakiem. Dostali tyle od życia – przepiękna krainę, cudne widoki, klimat, kulturę, możliwości inwestycyjne, zainteresowanie turystów z całej Europy oraz bonus w postaci zagrożenia terroryzmem w Turcji, Egipcie i Tunezji, że stracili  poczucie rzeczywistości i chyba, jak mały chłopiec, myślą że to właśnie im się należy, bo są pępkiem świata.

Okropnie wkurzające.

Na szczęście umiem szybko zapominać przykrości i na zawsze pamiętać piękne przeżycia.

A tych w Grecji nigdy nie brakuje.

Po moich ostatnich wpisach wśród znajomych mi Czytelników pojawiło się bardzo niebezpieczne przekonanie, że :

Otóż oświadczam, że nie siedzę, nie jojczę a wakacje mam bardzo udane. Wszystkie moje uwagi na temat tego,  co mnie tutaj spotyka wynikają z chęci podzielenia się przygodami, które mi się przydarzają i które  są po prostu nieodzownym elementem każdego wyjazdu oraz loterii, jaką jest życie. Wakacji zepsuć sobie nie dam, bo jestem oćwiczona przez życie i wiem, co w nim najcenniejsze i jak to chronić.

Dlatego między innymi nie walczę z wiatrakami i nie kopię się z koniem. Z tego powodu następny post o moich greckich zachwytach wstawię  w Poznaniu po powrocie, bo nie po to robię piękne zdjęcia, jako dokumentację, by potem nie móc ich załączyć. Grecki Internet działa według modelu greckiego – czyli jest drogi i raczej niedostępny, a polski z telefonu jest całkiem do bani. W poprzednim poście planowałam załączenie kilku zdjęć obrazujących moje komentarze. Wstawiłam jedno i udało się to po 50 minutach oczekiwania. Potem już poszłam na plażę, by moi przyjaciele i mąż nie zapomnieli, jak wyglądam. Pozostałe zdjęcia do tamtego postu uzupełnię w domu.

W końcu jestem na urlopie. I w dodatku w Grecji! A tu każdego dnia i w każdym miejscu słychać „siga, siga”, czyli w wolnym tłumaczeniu: odpuść sobie.

No to odpuszczam.

I wracam na leżak.

Karteczkę „ tomorrow change room” przyniosła mi sprzątaczka już w trzecim dniu wojny o pokój z dostępem do spania. W moim pokoju było co prawda łóżko z wygodnym materacem, więc czynność była przewidziana, ale dyskoteka hotelowa wypełniała przestrzeń skutecznie uniemożliwiając wszelkie próby czytania, zasypiania, skupienia myśli na czymkolwiek innym, niż miarowe potrząsanie kuprem. Pierwszego dnia grali na żywo. Czyli siedział człowiek-orkiestra, grał i śpiewał. I nawet mi się podobało, bo śpiewał piosenki, które znam i lubię, w dodatku w wersjach, które były rozpoznawalne. Kilka osób odważnie tańczyło, co widziałam z mojego balkonu. Ale następnego wieczoru wtargnął na jego miejsce didżej i zaczęła się łomotanina. Miałam wrażenie, że runą mury i wcale nie będą to żadne metaforyczne, tylko najprawdziwsze grecko-hotelowe. Hotelowe przetrwały, ale moja ugodowość legła w gruzach. Rano poprosiłam o zamianę pokoju na taki ze spaniem.

- Oj! To bardzo trudne, bo mamy pełno gości! – odpowiedziała przemiła pani z recepcji. Ale mam dla Państwa propozycję dopłaty do innego pokoju, który jest super i będziecie Państwo bardzo zadowoleni. Proszę sobie obejrzeć nowy pokój – i pani dała nam klucz.

Poszliśmy całą grupą. Pokój znajdował się  w cichym zakątku i wyposażony był w ładniejsze mebelki. Wszystko byłoby fajnie, gdyby nie fakt, że ewentualna niemała dopłata pojawiła nam się jako ewidentna forma naciągnięcia marudnych turystów.

A więc wojna! – pomyślałam i podziękowaliśmy Pani za tę ofertę, prosząc o zamianę na mniej kosztowną. Bo my chcielibyśmy w hotelu spać, czytać i rozmawiać oraz słyszeć swoje myśli. Pani pokiwała głowa ze zrozumieniem, ale nie miała żadnej propozycji. Wieczorem w naszych pokojach znaleźliśmy małą buteleczkę wina. Tymczasem armia ludzi codziennie przyjeżdżała i wyjeżdżała z hotelu (także tych mających pokoje od cichego zaplecza), a wieczorny łomot umilał życie gościom.

Następnego dnia wyraziłam swoje oburzenie wobec rezydentki, która włączyła się tę wojnę. Warczałam w obronie mojego świętego prawa do spokoju w nocy, a moi zacni przyjaciele i mąż wspierali mnie w walce. Kiedy po wielu utarczkach oparło się  o menadżera hotelu I padło pytanie, czy nikt w recepcji nie umie wyczytać podstawowych potrzeb z daty urodzenia gości i zwyczajnego rozpoznania preferencji bywalców dyskotek i tych co to już ich nie lubią, okazało się, że jednak można. I doczekałam się karteczki. I zamiany.

W tej sytuacji postanowiłam zaoszczędzone pieniądze wydać niefrasobliwie na luksusową plażę, bo Onassisa nie spotkałam, a leżenie na skałach w charakterze syrenki, to też nie moja specjalność.

Dziś na bogato – stwierdziła moja przyjaciółka i zgodnie wyłożyliśmy swoje odwłoki na ratanowych leżakach w malowniczej zatoczce „Santa marina” uiszczając uprzednio wysoką opłatę za ten luksus.

A o 12 za pulpitem sterowniczym stanął pan didżej. I z minuty na minutę  robiło się mniej fajnie. O drugiej miałam problem, by zrozumieć, co do mnie mówi mąż z sąsiedniego leżaka. O trzeciej nerwowo szukałam miejsca na plaży, na którym ryk głośników z rąbanką nie dopadałby moich uszu. O czwartej z obłędem w oczach próbowałam wypłynąć na pełne morze, bo nawet ryby pouciekały. Tymczasem tłum na plaży gęstniał, a średnia wieku wynosiła jakieś 25 lat. Kiedy przyjrzałam się reakcjom tych ludzi, zauważyłam, że prawie każdy leży spokojnie na swoim leżaku, pilnie śledzi ekran smartfona i miarowo grzebie kopytkiem w piachu,
lub kołysze dzieciątko w takt dyskotekowej nawalanki. Dzieciątko najczęściej się drze, ale i tak nie ma szans z efektami pracy didżeja.

Mąż miał na uszach pancerne słuchawki i słuchał audiobooka. Wyraźnie nic go nie ruszało. Tylko ja miałam znowu problem. Kiedy zwierzyłam się z moich odczuć przyjaciółce, skwitowała moje rozterki i wkurzenie stwierdzeniem, że robi się ze mnie sekutnica (swarliwa, nieznośna baba).

Obawiam się, że w jej stwierdzeniu, tylko forma czasownika jest błędna. To już nie czas teraźniejszy, tylko ja jestem zołzowatą małpą. Przyjmuję to z trudem, bo nikt nie lubi być postrzegany jako niefajna zgaga. Ale kiedy powiedziałam, że naruszanie mojego prawa do względnej ciszy, jest tak samo obrzydliwe, jak zatruwanie powietrza, którym oddychamy lub niszczenie środowiska w którym żyjemy, przyznała mi rację. W Polsce walczymy o normy odorowe, by móc walczyć z sąsiadem palącym śmieci. Hałas zabija równie skutecznie i wszystko jedno z jakiego jest źródła.

Próba  przeżycia urlopu w Grecji uświadomiła mi, że każdy obszar wspólnej przestrzeni musi być jednak jakoś monitorowany.

Inaczej się chyba nie da.

Tylko normy unijne!

I wojna o ich przestrzeganie!

Dwadzieścia lat temu odkryłam Grecję i jej zbawienny wpływ na moje skołatane nerwy. Próbowałam stosować zamienniki, ale mimo wielu prób greckie wakacje zawsze najlepiej mi służyły, a zastosowana terapia ozdrowieńcza starczała na dłużej. Pewnie dlatego, że gdy przewodnik opowiada o historii zwiedzanych miejsc, to rozumiem, co do mnie, mówi – czyli rozpoznaję bohaterów opowieści, pamiętam niektóre historie (szczególnie te z mitologii) i generalnie czuję się bezpiecznie, bo mam poczucie wspólnoty. W końcu kultura basenu Morza Śródziemnego dotarła do mojego północnego kraju w dużo większym stopniu niż np. wpływy egipskie, tajlandzkie czy choćby tureckie. A przynajmniej tak było, kiedy ja dorastałam.

Moja pełna akceptacja dla wszystkiego co greckie (od sałatki, przez muzykę, mitologię po krajobrazy, temperaturę i klimat) powoduje podczas wybierania oferty wakacyjnej pewną ociężałość umysłową. Otóż zachowuję się trochę tak, jak absolutnie zakochana kobieta, której fale endorfin, serotoniny i Bóg wie jeszcze czego zalewają ośrodki mózgowe odpowiedzialne za trzeźwy osąd  i mądre decyzje. No i potem, kiedy przychodzi w bolesny sposób skonfrontować opis oferty z rzeczywistością, mam kryzys grecki, co oczywiście jest rozwojowe, bo pozwala na przepracowanie, wnikliwą analizę własnych dysfunkcji umysłowych, mocne postanowienie poprawy (to wszystko nic trudnego, robiłam to nie raz!) i po jakichś piętnastu minutach powrót do stanu absolutnego zachwytu, bo miłość jest ślepa i głucha. Szczególnie ta dozgonna i aż po grób.

Ze wszystkich hoteli, w których w życiu byłam najsłabiej wypadały hotele greckie. Ale też muszę się przyznać, że nigdy nie chciałam przyjąć do wiadomości, że to nie tyle hotele greckie są przyczyną , co jednak segregacja gości – na tych bardziej i mniej euro-rozrzutnych. Wypierałam ten fakt, jak każda zakochana kobieta. Zawsze szukałam okazji, by połączyć swoje marzenia o greckich wakacjach z propozycją rozsądnej za nie zapłaty. I zawsze jadę z przekonaniem, że tym razem na pewno właśnie tak udało mi się wybrać. I niestety zawsze mam przygody.

W tegorocznej ofercie zwróciłam uwagę na opinie o hotelu, jego położenie, standardzie  i jedzeniu. Nie wzięłam pod uwagę, że może zabraknąć ….morza i Internetu. Morze miało być czterysta metrów od hotelu. No i jest. Tylko bez możliwości dojścia. Bo na długości kilkuset metrów nadbrzeża znajdują się przemysłowe zakłady. Są za to płoty. Za płotami najpierw złomowisko, potem jakaś mini rafineria lub coś podobnego, potem chyba jednostka wojskowa. A jedyna maleńka skalista zatoczka znajdująca się w okolicy została zajęta przez restauratora, który z tego maleńkiego malowniczego miejsca zrobił cacko i kasuje za każde wejście na ten teren , jak za zboże. Miejsce jest romantyczne i dopracowane pod każdym względem, tylko teraz muszę znaleźć swojego Onassisa, co mi sfinansuje codzienne wizyty w tej restauracji z leżakami, bo bez tego rozwiązania z torbami puszczę rodzinę i zostawię po sobie długi. No i piękne foty na FB.

Kryzys w świecie, Europie i Grecji spowodował także wśród lokalnej społeczności większą determinację w walce o każde euro. Bo Grecy mają kryzys chyba większy niż ja. Zarabiają o wiele mniej niż kilka lat temu (np. dobry kelner w dobrej restauracji na Starym Mieście w Rodos zarabiał ok. 1500 euro miesięcznie przez cały rok; teraz praca jest tylko w sezonie i ten sam kelner, w tej samej restauracji dziś zarabia ok. 600 -800 euro) Opowiadała nam przewodniczka, że Grecy nauczyli się już, z tym żyć, że na kontynencie jest niespokojnie, ale na wyspach walczą o  pieniądz, który  przychodzi tylko w sezonie. I odkładają na zimę.

No i chyba dlatego w moim hotelu za każdą minutę Internetu trzeba płacić (cena za 15 minut to 5 euro). Przyzwyczaiłam się w Polsce do powszechnego dostępu do sieci i nie przygotowałam się na okoliczność drenażu kieszeni z tytułu pisania bloga, wklejania zdjęć i ewentualnej korespondencji mailowej ze stęsknioną rodziną. Poza tym  dostaliśmy pokoje z dostępem do dyskoteki. Co wieczór, do późnych godzin nocnych słucham rąbanki ogólnoświatowej. Słucham to nie jest dobre słowo, bo ta łomotanina nie ma nic wspólnego z muzyką, tylko jest miarowym łupaniem. Łupie w murach, w zębach, w kościach, w mózgu. Bez tekstu, bez myśli i broń Panie Boże, żeby tam jakaś melodia była. Jeno łomot wszechobecny. Już bym chyba nawet ze względów poznawczych wolała disco-polo, bo przynajmniej mogłabym podziwiać inwencję nie-twórczą rzeźników od nie-poezji. Zawsze to coś bardziej bliskiego.

Tak więc przez pierwsze kilka dni prowadziłam intensywne poszukiwania morza nad morzem, Internetu w dostępnych urządzeniach (tu jak widać pierwszą bitwę wygrałam), oraz wojnę o pokój.

Taki bez dyskoteki, bo ten czas mi już minął.

Ale gdy rano budzi mnie greckie niebo, to wszystko i tak pięknieje.

Bo w Grecji mimo kryzysów jest tak, jak na tym cudnym zdjęciu, które zrobiłam wczoraj.

Walizki spakowane i jak żółwie caretta caretta dla rozrodu, tak my dla odnowy, przemieszczamy się tradycyjnie na ciepłe plaże

Komputer zabieram, więc wpisy będą.

Myśli wieczorne na 4 czerwca.

I tak sobie myślę, że z tamtego czerwcowego głosowania do dziś zachowaliśmy kilka rzeczy. Po pierwsze kowbojskie maniery przy wyborach. Na plakatach promujących udział w tamtych wyborach była postać kowboja, która miała symbolizować siłę i pewność. Przekaz był czytelny i zadziałał. Umęczony komuną naród poszedł i wybrał. Ale kowboj i jego metody zostały w głowach. I po wielu latach wolności ciągle lepiej nam wychodzi strzelanina, niż mozolna współpraca. Szczególnie widać to w sejmie ( bo to medialny przekaz), ale przecież łupanina i wyrzynanie wroga odchodzi na wszystkich szczeblach władzy.

Jednej rzeczy na pewno wtedy nie przewidziałam. Nie wiedziałam,  że wolność jest jak narkotyk. Potrafi uzależnić. Człowiek się do niej szybko przyzwyczaja i żyć bez niej nie umie. I teraz, kiedy wracają próby cenzurowania, (nie)dobra zmiana wymiata mądrych ludzi i decydujące stanowiska powierza się partyjnym żołnierzom, którzy podejmują kretyńskie decyzje niszczące  osiągnięcia poprzedników, to boli.

... czyli przedwcześnie zrezygnowałam,  jako panująca monarchini z tronu i zrzekłam  się przysługujących mi z tego tytułu praw.

A mówiąc poważnie oficjalnie zamknęłam swoją dwudziestoletnią walkę ze śmieciami i przestaję o sobie myśleć, jako o Królowej Śmieciowej. Od kilku lat byłam już bez królestwa, bo z różnych przyczyn Fundacja „Pro terra” , którą zarządzałam musiała opuścić siedzibę przy ulicy Krańcowej w Remondisie. Wtedy skończyła się moja odpadowa edukacja, pokazująca zainteresowanym, jak wygląda w praktyce proces uratowania Ziemi przed górą odpadów codziennie wytwarzanych przez nas. Nie ukrywam, że było to prawdziwe wyzwanie i w czasie tej pracy bardzo wiele się dowiedziałam o tzw. przeciętnym Polaku. Głównie poznałam jego stosunek do zmian nawyków oraz opór wobec nowych porządków, zmuszających każdego obywatela do stosowania pewnych reguł. Trudno oprzeć się wrażeniu po tych dwudziestu latach wojny o porządek, że jako społeczeństwo uczymy się z trudem, a zdobytą wiedzę stosujemy z niechęcią.

Zachęcam do lektury i współpracy na rzecz tego projektu. Wierzę, że powstanie  „miejsce dla którego współczesny senior ma powód by wstać z kanapy i działać”. To znakomite określenia pożyczyłam od Wojtka Biedaka, wieloletniego wiceprezesa Radia Merkury. Ono w pełni oddaje idee naszego pomysłu.  Bardzo potrzebujemy takich miejsc. Tym bardziej, że jest ich jak na lekarstwo, a potencjalnych odbiorców bardzo wielu.

Bo wyżynanie drzew, rozwalanie śmieci i nieszanowanie przyrody jest głupotą.